پایگاه فرهنگی شهید بهشتی زازران

رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیان ویژگی های مجالس امام حسین علیه السلام به سه نکته اساسی اشاره دارند که اگر این نکات با هم در مجالس اباعبدا... الحسین علیه السلام لحاظ شود، ما را به اهداف سیدالشهداء رهنمون میسازند. این 3 عنصر ناب که منبعث از مرام حسینی است عبارتند از:
1- عنصر تدبر و تعقل
همان گونه که معظم له در این باره اشاره داشته اند، حماسه عاشورا و تمام حرکات حکیمانه سیدالشهداء و دیگر معصومان علیهم السلام را اگر با این دید بنگریم میتوانیم با تطبیق شرایط زمان اباعبدا... علیه السلام با زمان خود به وظیفه کنونی خویش واقف شویم. چنان که به عنوان مثال وقتی یکی از ایرانیان در زمان امام هادی علیه السلام با تحمل مشقت راه به زیارت کربلا مشرف شد و سپس به محضر امام هادی علیه السلام رسید، امام دهم به آن مرد ساکن «ری» فرمودند تو میتوانستی راه خود را نزدیک تر کنی، و کلام مشهور خود را در وصف حضرت عبدالعظیم حسنی (سلام ا... علیه) به کار بردند که: «هرکس عبدالعظیم را در ری زیارت کند مانند کسی است که حسین علیه السلام را در کربلا زیارت کند.»
و این اشاره به جایگاه مرجعیت و فقاهت در نزد اهل بیت دارد که میخواهند به آن زائر و ما بفهمانند که راه را گم نکنید! و زیارت بدون اعتنا به فقیهان راستین و رهبری دینی، در واقع راه را دور کردن است.
ما در این مرحله باید بدانیم که پیام عاشورا چیست: به فرموده امام خمینی:
«جنبه سیاسی مجالس روضه بالاتر از همه جنبه های دیگر است.» (صحیفه نور ج 13 ص 153)
2- عنصر حماسه
با نگرش محققانه به کتاب های معتبر مقتل چون ارشاد شیخ مفید رحمت ا... علیه، لهوف ابن طاوووس رحمت ا... علیه و نفس المهموم شیخ عباس قمی رحمت ا... علیه تمام صحنه های عاشورا حتی مظلومانه ترین آنها را اوجی از حماسه و عزت مییابیم و این نکته ای است که متاسفانه در برخی منابر کم تر به آن پرداخته میشود. ما حتی در داستان رقت بار مظلومیت حضرت فاطمه زهرا سلام ا... علیها، حماسه و سلحشوری بینظیری را در ایشان میبینیم. مهم این است که با هنر سخنوری و مرثیه سرایی این بزرگ منشیها را به مخاطبان انتقال دهیم؛ چرا که مخاطبان ما این خصلتها را طالبند و اگر ذره ای از این خصلتها را حتی اگر در فیلم های افسانه ای بیگانگان ببینند مشتاق آن میشوند و حیف است که ما از این حماسهها در مجالسمان بهره نبریم. چنان که رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مداحان و مرثیه سرایان کشور در روز ولادت حضرت فاطمه زهرا سلام ا... علیها فرمودند:
مگر ما نمیگوییم که (فاطمه زهرا سلام ا... علیها) با حال ناتوانی به مسجد رفت، تا حقی را احقاق کند؟ ما هم باید در همه حالات تلاش کنیم، تا حق را احقاق کنیم. ما هم باید از کسی نترسیم.
مگر نمیگوییم که یک تنه در مقابل جامعه بزرگ زمان خود ایستاد ؟ ما هم باید همچنان که همسر بزرگوارش فرمود: «لا تستوحشوا فی طریق الهدی لقله اهله» (نهج البلاغه خ 251) از کم بودن تعدادمان در مقابل دنیای ظلم و استکبار نترسیم وتلاش کنیم. مگر نمیگوییم که آن بزرگوار کاری کرد که سوره دهر درباره او و شوهر و فرزندانش نازل شد؟ ایثار نسبت به فقرا و کمک به محرومان، به قیمت گرسنگی کشیدن خود؛ «و یوثرون علی انفسهم و لو کان بهم الخصاصه» ما هم باید همین کارها را بکنیم.
(ریحانه آفرینش، ص 54)
ظلم ستیزی و احقاق حق از خصلت های همیشگی سید و سالار شهیدان بوده است؛ چنان که در منابع اهل سنت در تاریخ دمشق آورده شده است که وقتی عمر برای ایراد اولین خطبه خلافت، بالای منبر رسول خدا رفت، حضرت سیدالشهداء علیه السلام که در ظاهر نوجوانی بیش نبود برخاست و فریاد زد: «پسر خطاب! از منبر پدر و جد من به زیر آی و بر منبر پدر وجد خود برو!» عمر که با تشر نفس گیر پسر فاطمه مواجه شده بود، لبخندی تلخ زد و گفت: «اباعبدا...! من که پدر و جدم منبری نداشتند.» امام حسین علیه السلام نهیب زد: «پس، از منبری که حقی از آن نداری پایین آی.» که عمر مجبور به فرود از منبر شد و سه روز در خانه نشست و از امیرمومنان علیه السلام خواست که از آمدن حسین علیه السلام به مسجد جلوگیری کند.» (ابن عساکر، تاریخ دمشق.) و به دلیل همین عنصر است که بیگانگان از دستگاه اباعبدا... الحسین علیه السلام در هراسند.
3 - عنصر عاطفه:
پایایی نهضت عاشورا بسیار مدیون عنصر عاطفه آن است و چه بسا مولا اباعبدا... علیه السلام نیز با عنایت به همین عنصر با علم به شهادت عزیزانی چون حضرت علی اصغر علیه السلام وارد این میدان شد. البته در پرداختن به عنصر عاطفه نباید به هر قیمتی برای به اوج رساندن احساسات عمل کرد و هر خبر ضعیف و بدون مدرکی را بازگو کرد؛ بلکه ملاک باید مقاتل معتبر و ارجاع به عقل باشد. مهم در این عرصه رقت قلب مخاطبان است و اگر ما به واسطه گناه به قسوت قلب و خشکی چشم گرفتار نشده باشیم، روایات معمول کربلا نیز دل های ما را اندوهگین کرده و سرشک خالصانه را از دیدگانمان جاری می کند؛ چرا که تصور به خاک افتادن زینت دوش نبی نیز فاجعه آمیز است و حتی نیازی به بازگو کردن جزییات آن نمی باشد.
در این مرحله باید به کتب معتبر مراجعه کرد و منبری و ذاکر به احترام اهل بیت علیهم السلام باید به شنیده ها بسنده نکرده و زحمت مطالعه در این زمینه را به جان بخرد. در نقل مقاتل نیز باید نقل ها را با شان اهل بیت(ع) بسنجد.
باید خاکساری و خالصانه عمل کردن را چون پیر غلامان این میدان مد نظر قرار دهیم و از حکایات سازنده گذشتگان درس بگیریم؛ چنان که در احوال واعظ نامی و نوکر برجسته اباعبدا... علیه السلام «مرحوم شیخ مرتضی زاهد» آورده اند که درآن روزگاران که مجالس چند منبره مرسوم بود و به ترتیب منبری های ضعیف و آخر نیز منبری های ماهر به وعظ می پرداختند، از قضا در مجلسی این استاد اخلاق و واعظ شهیر اولین واعظ شد، ولی همراهان همیشگی استاد مشاهده کردند که ایشان بر خلاف دیگر اوقات، غیر حرفه ای منبر رفت. بعد که از ایشان پرسیدند چرا این گونه بود، فرمود: «دیدم بعد از من افراد ضعیف تری منبر می روند و ممکن بود پیش مردم خفیف شوند، بنابراین ناشیانه منبر رفتم!»
و این گونه است که بزرگان با خاکساری در این دستگاه، صاحب نفس هایی می شدند که امراض زیادی را دوا می کرد. بنابراین در این دستگاه با خاکساری باید بزرگ شد.
ما در زیارت وزین عاشورا در سجده آخر که اوج آن زیارت است از خداوند متعال با تمام وجود می خواهیم «و ثبت لی قدم صدق عندک مع الحسین و اصحاب الحسین الذین بذلوا مهجهم دون الحسین علیه السلام»‌
خدایا ! ما را همراه با حسین و اصحاب حسین همان اصحابی که تمام وجود و دارایی خود را در راه حسین علیه السلام تقدیم کردند پابرجا بدار!
و این فراز به ما می آموزد که حسینی بودن کافی نیست، بلکه باید حسینی بمانیم و این در دوران کنونی جز با پیروی از ولی فقیه زمان حضرت آیت ا... خامنه ای میسر نمی باشد.ونی جز با پیروی از ولی فقیه زمان حضرت آیت ا... خامنهای میسر نمیباشد.